به نقل از «خبرگزاری میزان»

ابد و یک روز اسارت از تولد تا مرگ پشت قفس!

تاریخ انتشار: ۲۶ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۲۴۸۷۲۹

این روز‌ها باغ وحش‌های کشور حال خوشی ندارند، نابسامانی در این مراکز نگهداری سبب اسارت ابدی تعدادی از گونه‌های نادر و خاص شده است.

خبرگزاری میزان - باشگاه خبرنگاران نوشت: هر ساله عکس‌ها و فیلم‌های زیادی از وضعیت نابسامان نگهداری حیوانات در باغ وحش‌های ایران منتشر می‌شود، این نابسامانی‌ها منجر به بیماری یا تلف شدن حیوانات در اسارت می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حال سوالات زیادی در ذهن دوستداران محیط زیست ایجاد می‌شود که چرا حقوق حیوانات در ایران رعایت نمی‌شود. در این گزارش سعی کردیم علاوه بر پیگیری آخرین وضعیت باغ وحش‌ها به بخشی از سوالات مخاطبان پاسخ دهیم.

ایمان معماریان دامپزشک در پاسخ به اینکه چند درصد از باغ وحش‌های کشور استاندارد‌های جهانی را رعایت می‌کنند، اظهار کرد: متاسفانه هیچ باغ وحشی نداریم که استاندارد‌های جهانی را به طور کامل یا حتی ۵۰ درصد رعایت کرده باشد.

وی در مورد میزان فاصله باغ وحش‌های کشور با استاندارد‌های جهانی افزود: فاصله زیادی تا رسیدن به استاندارد‌های جهانی داریم که این استاندارد‌ها شامل استاندارد‌های اروپایی، آمریکایی و استرالیایی است، همچنین استاندارد‌های ملی هم وجود دارند که فقط شامل اندازه جایگاه‌ها است که بسیار سطحی هستند و نیاز به بازنگری و تکمیل دارند.

این دامپزشک با اشاره به اینکه تمامی باغ وحش‌های کشور با مجوز سازمان محیط زیست راه اندازی شدند و هیچ یک استاندارد‌های جهانی را رعایت نمی‌کنند، بیان کرد: زنده گیری و انتقال گونه‌ها از حیات وحش به باغ وحش غیر قانونی است، اما متاسفانه مجوز این گونه شکار‌ها از سازمان محیط زیست صادر می‌شود، بدین صورت که باغ وحش‌ها برای پر کردن ویترین خود اقدام به شکار حیوانات از طبیعت با مجوز رسمی از محیط زیست کرده و آن‌ها را به باغ وحش منتقل می‌کنند که نمونه‌های آن را در باغ وحش‌های بزرگ کشور از جمله تهران، مشهد، شیراز و ... می‌بینیم.

معماریان گفت: سازمان محیط زیست هیچ برنامه یا دستور العمل یا قانونی برای اجرای درست این اهداف ندارد، به همین دلیل هدف از ایجاد باغ وحش‌ها در ایران درآمدزایی، علاقه به نگهداری افراد از حیوانات و تفریح مردم است که منجر به اسارت حیوانات در ایران می‌شود.

معماریان علت بیماری یا تلف شدن حیوانات نادری را که به باغ وحش‌های کشور منتقل می‌شوند، نداشتن کارشناس و عدم آموزش علوم مرتبط با حیات وحش از جمله دامپزشکی حیات وحش و علوم بیولوژی متعاقب نگهداری از حیوانات حیات وحش در دانشگاه‌ها دانست و تصریح کرد: علاوه بر نداشتن شرایط نگهداری، نداشتن دانش نگهداری مهمترین عامل این اتفاقات است.

وجود ۷۵ مرکز نگهداری حیات وحش در کشور/ حیوانات نگهداری شده در باغ وحش‌ها قابل رها سازی نیستند

شهاب الدین منتظمی مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست درباره اجرای دستورالعمل‌ها و نظارت بر باغ وحش‌ها گفت: نظارت بر باغ وحش‌ها به صورت ماهانه بر اساس دستورالعمل‌های جدید از سال ۹۹ آغاز شده است. از طرفی با شروع بیماری کووید ۱۹ اصلی‌ترین بخش درآمد باغ وحش‌ها تعطیل شد، با این شرایط اجرای نظارت بر باغ وحش‌ها کند شد.

وی با اشاره به اینکه شرط تبادل حیوانات و پرندگان در بین باغ وحش‌ها ملزم اجرای دستورالعمل‌هاست، گفت: تعداد دقیق باغ وحش‌ها و باغ پرندگان با مجوز رسمی ۷۵ مرکز است. با پیگیری‌های انجام شده درصدد اجرای سامانه اطلاعات باغ وحش‌ها هستیم. با اجرای این سامانه اطلاعات جانوران به صورت آنلاین قابل مشاهده است. این اطلاعات شامل نوع گونه‌ها و تعداد، بارداری، بیماری، میزان سن و آخرین بازدید کارشناسان است.

منتظمی با اشاره به اینکه در این سامانه اطلاعات حیوانات شامل نوع گونه‌ها، تعداد، بارداری، بیماری، میزان سن و آخرین بازدید کارشناسان مشخص خواهد بود، گفت: با وجود سامانه اطلاعات آنلاین در صورت تلف شدن یک گونه با سن بالا متوجه علت تلف شدن آن به خاطر کهولت سن خواهیم شد.

وی در مورد تخلفات باغ وحش صفادشت گفت: اداره کل محیط زیست استان تهران از باغ وحش صفادشت شکایت کرده است، حال باید دید در دستگاه قضا چه تصمیمی برای این مجموعه گرفته خواهد شد.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در مورد مدت زمان نگهداری گونه‌ها یا آزادسازی آن‌ها گفت: حیوانات نگهداری شده در باغ وحش‌ها قابل رهاسازی نیستند، پس از تکمیل ظرفیت باغ وحش‌ها باید به یک باغ وحش دیگر واگذار یا منتقل شوند.

وی ادامه داد: هر باغ وحش محدودیتی در نگهداری تعداد گونه‌ها دارد و باید با مدیریت و هدف مشخص بحث تعدیل جمعیت را نیز در نظر گیرند، ترجیح ما در مورد مازاد گونه‌های غیر بومی خروج از کشور است و در صورت انتقال به شهر دیگر مجوز انتقال صادر نمی‌شود.

منتظمی در مورد انحصار واردات برخی گونه‌های خاص در باغ وحش‌ها مانند جگوار باغ وحش صفادشت گفت: طبق قانون هر مجموعه‌ای با رعایت کلیه ضوابط و مقررات مربوطه با تأیید استان و ستاد، حیوان مورد نیاز را درخواست و وارد کند.

جلوگیری از ایجاد و توسعه مراکز نگهداری از گونه‌های حیات وحش در شهر تهران

همچنین در جلسه شورای شهر تهران که روز یکشنبه برگزار شد، رئیس کمیته محیط زیست و خدمات شهری تهران، خواستار جلوگیری از ایجاد و توسعه مراکز نگهداری از گونه‌های حیات وحش در شهر تهران شد. سید آرش حسینی میلانی در این باره اظهار کرد: یکی از حقوق مهم در شهر تهران، حقوق محیط زیستی است. شهر تهران از بزرگترین مراکز جابه‌جایی حیوانات وحش است. نگهداری از حیوانات وحشی اخیراً در مراکز خصوصی باب شده و شاهدیم برخی از مناطق شهرداری بدون اخذ مجوز‌های لازم به صورت موضعی و زیرپوستی مراکزی در این رابطه ایجاد شده و حیوانات وحشی را نگهداری می‌کنند و این خطر وجود دارد که به تقویت شبکه تکثیر و قاچاق حیوانات شهری منجر شود.

وی با اشاره به ایجاد مراکز نگهداری از حیوانات وحشی در شهر‌های دیگر گفت: سازمان حفاظت از محیط زیست با این مراکز برخورد جدی داشته است. اکنون ایجاد باغ وحش به صورت کلاسیک در کلانشهر‌ها کمتر مورد توجه است و سازمان حفاظت از محیط زیست متولی اصلی آن است. شهرداری به هیچ عنوان وظیفه‌ای در احداث باغ وحش و تکثیر حیوانات وحشی ندارد و اگر هم تاسیساتی ایجاد کرده، در همین سطح کفایت می‌کند.

هم زیستی انسان و حیوانات در بین ایرانیان از دیرباز رواج داشته است. بر اساس شواهد تاریخی نقش برجسته‌های به جای مانده از دوران هخامنشیان و ساسانیان شاهدی بر این ادعا هستند و ثابت می‌کنند که از حیوانات در دربار پادشاهان برای نمایش‌های مخصوص در مراسم و مهمانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

ساخت اولین باغ وحش ایران پس از سفر ناصرالدین شاه قاجار به پاریس بوده است. او با علاقه زیاد به شکار، باغ وحشی را با نام مجمع الوحوش ناصری در بخشی از قصر دوشان تپه تهران تاسیس کرد که این باغ وحش در روز‌های مختلف و به ویژه تعطیلات آخر هفته بازدیدکنندگان زیادی از میان مردم تهران داشت. چهار شیر نر و ماده از کوه‌های شیراز، سه ببر از مازندران، یک یوز، سه پلنگ از جاجرود، پنج خرس از دماوند و ... حیواناتی بودند که در این باغ وحش نگهداری می‌شدند و با گذشت چند سال هم اکنون بهترین مجموعه نگهداری حیوانات در ایران با ۱۲۱ گونه جانوری باغ وحش ارم تهران است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که از گذشته تا به امروز حیوانات زیادی از جمله گونه‌های نادر با قرار گرفتن در پشت قفس‌های باغ وحش‌ها، بازیچه دست انسان‌ها شدند، انسان‌هایی که برای درآمدزایی، تفریح و ... خواستار این بودند که حیوانات در پشت قفس‌های باغ وحش‌ها قرار گیرند.

بیشتر بخوانید: جانوران و ماشین‌های مینیاتوری

انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

برچسب ها: حیات وحش باغ وحش

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: حیات وحش باغ وحش استاندارد های جهانی باغ وحش های کشور سامانه اطلاعات مراکز نگهداری استاندارد ها سازمان حفاظت حیوانات وحشی باغ وحش ها حیوانات وحش حیات وحش شهر تهران محیط زیست گونه ها تلف شدن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۲۴۸۷۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هفت گوهر نایاب زاگرس در خطر انقراض

طبیعت استان کهگیلویه و بویراحمد، نگینی در زاگرس سرسبز، همواره به عنوان بهشتی از تنوع زیستی گیاهی شناخته شده است. در دامنه‌های پرشیب و دشت‌های حاصلخیز این استان، گنجینه‌ای از گیاهان ارزشمند و منحصر به فرد رویش یافته‌اند که هر کدام نقشی بی‌بدیل در حفظ تعادل اکوسیستم و زینت بخشیدن به طبیعت این خطه بوده‌اند. با این حال، این گنجینه بی‌نظیر، در معرض خطری جدی قرار گرفته است.

هفت گونه از این گیاهان بومی و ارزشمند، در حال حاضر در فهرست سیاه انقراض قرار دارند. بیلهر، تره، جاشیر خوراکی، کرفس کوهی، آنغوزه و باریجه، نام‌هایی هستند که شاید برای بسیاری ناآشنا باشند، اما هر کدام در جایگاه خود، گوهر‌هایی نایاب در طبیعت ایران محسوب می‌شوند.

این چالش زیست‌محیطی، نه تنها تنوع زیستی این استان را به شدت تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند پیامد‌های ناگواری برای اقتصاد و معیشت مردم منطقه نیز به دنبال داشته باشد. گیاهان دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد، از دیرباز نقش مهمی در زندگی مردم محلی ایفا کرده‌اند و از بین رفتن آنها، می‌تواند به فقر و بیکاری در منطقه دامن بزند.

گیاهان نقش حیاتی در حفظ تعادل اکوسیستم‌ها ایفا می‌کنند. از دست رفتن هر گونه گیاهی، می‌تواند به زنجیره غذایی و چرخه‌های طبیعی آسیب برساند و پیامد‌های منفی برای سلامت انسان و محیط زیست به دنبال داشته باشد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد ضمن هشدار نسبت به تنوع زیستی این استان، از انقراض قریب الوقوع هفت گونه گیاهی نادر خبر داد. سعید جاویدبخت با برشمردن عواملی مانند برداشت بی‌رویه، تخریب زیستگاه و تغییرات آب و هوایی به عنوان تهدیدات اصلی این گنجینه‌های گیاهی، خواستار اقدامات عاجل برای نجات آنها شد.

بیلهر، تره، جاشیر خوراکی، کرفس کوهی، آنغوزه و باریجه نام‌هایی هستند که شاید برای بسیاری ناآشنا باشند، اما هر کدام در جایگاه خود، گوهر‌هایی نایاب در طبیعت ایران محسوب می‌شوند. این گونه‌های منحصر به فرد که در دامنه‌های پرشیب و دشت‌های حاصلخیز کهگیلویه و بویراحمد رویش یافته‌اند، در حال حاضر در فهرست سیاه انقراض قرار گرفته‌اند.

جاویدبخت با اشاره به برداشت بی‌رویه این گیاهان برای مصارف دارویی و خوراکی، این عامل را یکی از متهمان اصلی این فاجعه زیست‌محیطی می‌داند. تخریب زیستگاه‌ها به دلیل جاده‌سازی، چرای بی‌رویه دام و توسعه کشاورزی نیز مزید بر علت شده و نسل این گیاهان ارزشمند را در معرض خطر جدی قرار داده است.

تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین نیز از دیگر عواملی هستند که جاویدبخت به آنها اشاره می‌کند. این پدیده نه تنها بر کمیت و کیفیت این گیاهان تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه آنها را در برابر بیماری‌ها و آفات آسیب‌پذیرتر نیز می‌کند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد در تشریح اقدامات انجام شده برای جلوگیری از انقراض این گونه‌ها، به مسدود کردن جاده‌های فرعی منتهی به مراتع، فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌ها و سازماندهی نیرو‌ها در مناطق بحرانی اشاره کرد. برخورد قانونی با متخلفان نیز از دیگر اقداماتی است که به گفته جاویدبخت در دستور کار قرار دارد.

با این حال، جاویدبخت معتقد است که این اقدامات کافی نیستند و برای نجات این گنجینه‌های گیاهی، نیاز به یک عزم ملی و همکاری همه‌جانبه وجود دارد. او از جمله راهکار‌های اساسی را حمایت از جوامع محلی، افزایش آگاهی عمومی، جلب مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد و بخش خصوصی و همچنین تحقیقات بیشتر برای تعیین دقیق وضعیت این گیاهان و یافتن راهکار‌های مناسب برای احیای آنها عنوان می‌کند.

انقراض این هفت گونه گیاهی نه تنها یک چالش زیست‌محیطی است، بلکه می‌تواند پیامد‌های ناگواری برای اقتصاد و معیشت مردم منطقه نیز به دنبال داشته باشد. از این رو، مسئولان، سازمان‌های ذیربط و آحاد مردم باید با حساسیت و جدیت بیشتری به این موضوع بپردازند و برای حفظ این میراث طبیعی ارزشمند تلاش کنند.

اگرچه اقداماتی مانند مسدود کردن جاده‌های فرعی و برخورد قانونی با متخلفان، گام‌های اولیه و ضروری برای جلوگیری از انقراض هفت گونه گیاهی نادر در کهگیلویه و بویراحمد هستند، اما برخی کارشناسان می‌گویند که برای نجات این گنجینه‌های گیاهی و تضمین بقای آنها در طبیعت، نیاز به راهکار‌های جامع و بلندمدتی است.

در اولین قدم، نیاز به تحقیقات علمی گسترده و دقیق در مورد وضعیت فعلی این گیاهان، عوامل تهدید کننده آنها و راهکار‌های مناسب برای احیای آنها وجود دارد. این تحقیقات باید توسط متخصصان مجرب و با استفاده از روش‌های علمی نوین انجام شود تا اطلاعات دقیقی از وضعیت این گونه‌های ارزشمند به دست آید.

جوامع محلی ساکن در مناطق زاگرس، از دیرباز با طبیعت پیرامون خود زندگی مسالمت‌آمیزی داشته‌اند و از دانش بومی ارزشمندی در زمینه حفاظت از منابع طبیعی برخوردار هستند. حمایت از این جوامع و جلب مشارکت فعال آنها در حفاظت از این گیاهان، می‌تواند نقشی کلیدی در احیای آنها ایفا کند.

افزایش آگاهی عمومی از طریق برنامه‌های آموزشی و رسانه‌ای، یکی از مهم‌ترین راهکار‌های حفاظت از این گونه‌های گیاهی است. با آموزش مردم در مورد اهمیت این گیاهان، تبعات انقراض آنها و راهکار‌های حفظ آنها، می‌توان گامی بلند در جهت نهادینه‌کردن فرهنگ حفظ محیط زیست در جامعه برداشت.

ایجاد و توسعه مناطق حفاظت‌شده در زیستگاه‌های این گیاهان، می‌تواند پناهگاه‌های امنی برای آنها فراهم کند و از آنها در برابر تهدیدات مختلف مانند تخریب و چرای بی‌رویه دام محافظت کند.

سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در زمینه محیط زیست، گنجینه‌ای از تخصص، تعهد و شور و اشتیاق برای حفاظت از طبیعت هستند. حمایت از این سازمان‌ها از طریق تخصیص بودجه و امکانات، می‌تواند به آنها در انجام فعالیت‌های مؤثر در زمینه حفاظت از این گونه‌های گیاهی نادر یاری رساند.

بخش خصوصی نیز می‌تواند با سرمایه‌گذاری در زمینه تولید و پرورش این گیاهان به صورت پایدار، به حفظ آنها و ایجاد اشتغال برای جوامع محلی کمک کند. این امر نه تنها به نفع محیط زیست خواهد بود، بلکه می‌تواند منافع اقتصادی نیز به همراه داشته باشد.

در کنار این راهکارها، اقداماتی مانند استفاده از ظرفیت گردشگری و جذب گردشگران طبیعت‌دوست، توسعه کشت و پرورش این گیاهان در زمین ها، حمایت از پژوهشگران و دانشجویان در زمینه مطالعه و احیای این گونه‌ها نیز می‌توانند در نجات این گنجینه‌های گیاهی و حفظ آنها برای نسل‌های آینده نقش‌آفرین باشند.

با اتخاذ این راهکار‌های جامع و با مشارکت همگانی، می‌توان امیدوار بود که شاهد احیای این هفت گونه گیاهی نادر در کهگیلویه و بویراحمد و حفظ آنها به عنوان میراثی گرانبها برای نسل‌های آینده باشیم.

باشگاه خبرنگاران جوان کهگیلویه و بویراحمد یاسوج